23 Mayıs 2008 Cuma tarih ve 26884 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin 2008/4 sayılı Tebliğ aracılığıyla İran İslam Cumhuriyeti menşeli camdan mamul sofra mutfak eşyasının ithalatında uygulanmakta olan korunma önlemine ilişkin olarak sürdürülmekte olan gözden geçirme soruşturması Bakanlar Kurulu'na önleme devam edilmesi yönünde öneride bulunulması kararıyla tamamlandı. Bu önleme ilişkin olarak yürütülen ikinci gözden geçirme soruşturmasıydı.
İran menşeli 70.13 gümrük tarife pozisyonunda yer alan “sofra, mutfak, tuvalet, yazıhane, ev tezyinatı ve benzeri işler için cam eşya” hakkında orijinal önlem Paşabahçe tarafından yapılan başvuru üzerine Haziran 2001'de başlatılan ve Mayıs 2002'de yayınlanan 2002/3 sayılı Tebliğ ile sonuçlandırılan korunma önlemi soruşturması aracılığıyla alınmıştı. Soruşturmada 1997 ila 2001 arasında söz konusu ürünlerin genel ithalatı azalırken İran menşeli ithalatta % 12.322 artış kaydedildiği, İran'ın ithalattaki payının % 0.06'dan % 19'a yükseldiği ve ortalama ithal fiyatlarının genel ithal fiyatlarının yedide biri düzeyinde olduğu ve bu gelişmeler sonucunda yerli üretici olan Paşabahçe'nin ekonomik göstergelerinde bozulmalar yaşandığı tespit edilmişti. İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerini Değerlendirme Kurulu bu bulgular karşısında İran'a üç yıl süreyle kota uygulanmasına karar vermişti. Birinci kota dönemi, yani yılı için 5.800.000 adet eşya ile sınırlı olan kota, korunma önlemlerinde adım adım liberalizasyona gidilmesi gerektiğinden her yıl % 4 arttırılarak ikinci yıl 6.032.000, üçüncü yıl 6.273.280 adede ulaştı. Ancak İran kotasının tamamını kullanmadı.
Orijinal önleme ilişkin birinci gözden geçirme soruşturması mevzuatın el verdiği en geç tarih olan 8 Şubat 2005'te başlatıldı ve 9 Mayıs 2005'te 2005/4 sayılı Tebliğ ile tamamlandı. Soruşturmada İran menşeli ürünlerin yerli üreticinin yurt içi satış fiyatlarını ciddi şekilde kırmaya devam ettiği, Paşabahçe'nin bazı ekonomik göstergelerinin toparlanmakla beraber diğerlerinin önlem öncesindeki düzeylerine ulaşmadığı, dolayısıyla ithalatın - artık aynı anda nasıl oluyorsa - "ciddi zarar ve ciddi zarar tehdidi" oluşturmaya devam ettiği tespit edildi. Bu doğrultuda (mevzuatta gerçekleşen değişiklik sonucunda artık sadece korunma önlemleri konusunda karar alacak olması nedeniyle isim değişikliğine uğrayan) İthalatta Korunma Önlemlerini Değerlendirme Kurulu önlemin üç yıllığına uzatılmasına karar verdi. Kotanın dördüncü dönemde 6.524.211 adet, beşinci dönemde 6.785.180 adet ve altıncı dönemde 7.056.587 adet olarak uygulanması hükme bağlandı.
Korunma önlemine ilişkin ikinci gözden geçirme soruşturması Mart 2008'de 2008/3 sayılı Tebliğ ile başlatıldı ve yukarıda belirtildiği üzere 23 Mayıs 2008 tarihinde yayınlanan bir sonraki Tebliğ ile tamamlandı. Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın yeni uygulaması doğrultusunda soruşturmanın sonuç raporu Tebliğ'in eki olarak yayınlandı. Buna göre İran menşeli önleme tabi ürün ithalatının dalgalı bir seyir izlediği ve fiyat kırmasının devam ettiği saptanmış durumda. Ancak 2007 yılında ithalatta ve pazar payında daha öncesi ile karşılaştırılamayacak ciddi bir gerileme yaşandığı da görülüyor. Buna karşılık yerli üretimin karlılık haricinde tüm ekonomik göstergelerinde ciddi şekilde iyileşme bulunuyor. Müsteşarlık bu tablo karşısında zarar tehdidinin devam ettiği tespitinde bulunuyor ki makul bir karar sayılabilir.
İthalatta Korunma Önlemlerini Değerlendirme Kurulu'nun kararı her zamanki gibi Müsteşarlık'ın tespitlerine uygun, yani önleme devam edilmesi yönünde. Ancak önlemin artık miktar kısıtlaması değil, ek mali yükümlülük şeklinde uygulanması öneriliyor Bakanlar Kurulu'na. Ek mali yükümlülüğün uygulamanın ilk yılı için 0,90 ABD Doları/brüt kg, ikinci yılı için 0,85 ABD Doları/brüt kg ve üçüncü yılı için 0,80 ABD Doları/brüt kg olması öngörülüyor. Sorun fiyat kırılmasından kaynaklandığından dolayı ek mali yükümlülük miktar kısıtlamasına göre daha akılcı bir korunma yöntemi. Nitekim son dönemde korunma önlemleri hep bu şekilde uygulanıyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder