Avrupa Komisyonu Ticaret Genel Müdürlüğü 29 Mayıs 2008 tarihinde internet sitesinde yer verdiği bir duyuruyla Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ihtilafların halli mekanizması kapsamında hormonlu et ihtilafına ilişkin Panel raporunu temyize götürdüğünü açıkladı. İhtilafta Avrupa Birliği'nin (AB) karşısında Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Kanada yer alıyor.
Hormonlu et ihtilafının geçmişi oldukça eskiye dayanıyor. Üstelik ilk başta AB şikayetçi değil, şikayet edilen durumundaydı. ABD'nin 26 Ocak, Kanada'nın 28 Temmuz 1996 tarihlerinde istişarelerde bulunmayı talep etmesiyle başlayan DS26 ve DS48 sayılı "Avrupa Toplulukları - Et ve Et Ürünlerine İlişkin Önlemler (Hormonlar)" ihtilaflarında Birlik'in ilgili düzenlemelerinin GATT, Sağlık ve Bitki Sağlığı Anlaşması ve Ticarette Teknik Engeller Anlaşması'na aykırı olduğu ileri sürülmüştü. İhtilaflar AB'nin aleyhine sonuçlanmış ve ABD ile Kanada karşı önlem olarak Topluluk'a tanıdıkları bazı tavizleri askıya almışlardı.
AB 2003 yılında hormonlu etlere ilişkin yeni bir düzenleme kabul etti ve bu düzenleme ile ihtilafın kökeninin ortadan kaldırıldığını öne sürerek karşı önlemlere son verilmesini talep etti. Ancak ABD ve Kanada yeni düzenlemenin Sağlık ve Bitki Sağlığı Anlaşması'na aykırı olduğunu belirterek karşı önlemlere devam etti. Bu durum yeni ihtilafların kapısını açtı. AB 8 Kasım 2004'te karşı taraflarla istişarelerde bulunmayı isteyerek DS320 ve D321 sayılı "Birşelik Devletler/Kanada - AB Hormonlar İhtilafında Yükümlülüklerin Askıya Alınmasının Sürdürülmesi" ihtilaflarını başlattı. 17 Şubat 2005'te İhtilafların Halli Organı konuyla ilgili panel oluşturulmasını kabul etti.
Panel raporunun hazırlanması konunun karmaşıklığı ve bilimsel görüşler alınmasının gerekli olması nedeniyle çok uzun sürdü. Rapor ancak 31 Mart 2008'de açıklanabildi. Panel ABD ile Kanada'nın söz konusu önlemleri tek taraflı olarak uygulamaya devam etmesinin DTÖ kurallarına aykırı olduğuna hükmetti. Ancak AB'nin yeni düzenlemelerinin de Sağlık ve Bitki Sağlığı Anlaşması'yla uyumlu olmadığını belirtti. Bu durumda karar karşı önlemlerin yeni ihtilaflar aracılığıyla devam ettirilmesinin kapısını aralamış oluyor.
AB Panel'in bulgularının birinci kısmına itiraz etmezken ikinci kısmını temyize götürmeye karar verdi. AB'nin itirazları Panel'in böyle bir karar vermeye yetkisi olmadığı, bulguları nesnel bir şekilde ortaya koymadığı, bilimsel uzmanların görüşlerini selektif şekilde değerlendirdiği, düzenlemesinin DTÖ kuralları ile uyumlu olduğunu kanıtlama yükümlülüğünü AB'ye yıkarak hata yaptığı ve halk sağlığının korunması açısından yanlış standartları dikkate aldığı hususlarında.
ABD ve Kanada'nın da Panel kararını temyize götürmesi bekleniyor. Temyiz Organı'nın ise kararını sonbaharda vereceği tahmin ediliyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder