Çin Ticaret Politikası Gözden Geçirmesi

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Çin Ticaret Politikası Gözden Geçirmesi'ne ilişkin 16 Nisan 2008 tarih ve WT/TPR/S/199 sayılı Sekreterlik raporunu açıkladı. Rapor DTÖ Ticaret Politikası Gözden Geçirme Organı'nın 21 ve 23 Mayıs tarihlerinde düzenlendiği toplantılarda ele alındı.

DTÖ Anlaşması her üyenin ticaret politikası ve ilgili uygulamalarının düzenli aralıklarla gözden geçirilmesini hükme bağlıyor. Her gözden geçirme için DTÖ Sekreterliği tarafından ayrıntılı bir rapor ve buna ilişkin olarak ilgili ülkenin hükümeti adına bir beyanat hazırlanıyor. Raporlar Ticaret Politikası Gözden Geçirme Organı'nda diğer üyeler tarafından ele alınıyor.

Çin'in ticaret politikası dünya ticaretinde ağırlık sahibi diğer ülkeler gibi iki yılda bir gözden geçiriliyor. Son rapora göre hükümetin gerçekleştirdiği, ticaretin serbestleştirilmesini de içeren yapısal reformlar ülkenin geçtiğimiz yıllarda hızlı büyümesine ve yoksulluğun azalmasına katkıda bulunmuş durumda. Dünya ticaretinde üçüncü sıraya oturan Çin serbestleştirmeyi sürdürüyor. Piyasa merkezli reformlar gerçekleştirilirken ülkeye yüksek seviyede doğrudan yabancı sermaye gelmeye devam ediyor. Yeni bir gelişme olarak Çin de artık üçüncü ülkelere ciddi doğrudan yabancı sermaye aktarmaya başlamış.

Buna karşılık Çin ekonomisinin bazı yapısal dengesizlikleri de mevcut. Tasarruf ve yatırımlar arasında giderek büyüyen fark da ciddi bir cari fazlaya neden oluyor, büyüme ile birlikte gelir eşitsizliği de artıyor.

Ticari savunma araçların raporun "Önlem Bazında Ticaret Politikaları ve Uygulamaları" başlıklı üçüncü bölümünde ele alınıyor. Buna göre Çin'in en önemli ticaret politikası aracı hala tarifeler. Çin gözden geçirmenin kapsadığı 1 Ocak 2005 ila 30 Haziran 2007 tarihleri arasında 39 anti-damping soruşturması başlatmış. Buna karşılık herhangi bir telafi edici önlem veya korunma önlemine başvurmamış. Dünyanın en çok dampinge ve sübvansiyona karşı soruşturma açılan ülkesi olan Çin'in ticari savunma araçlarına aynı sıklıkla başvurmaya gereksinim duymadığı anlaşılıyor.
Çin tarafından başlatılan dampinge karşı soruşturmaların dokuzu Japonya, yedisi Taipei (Tayvan), dörder tanesi de Avrupa Topluluğu, Kore Cumhuriyeti, Singapur ve Amerika Birleşik Devletleri menşeli ürünlere ilişkin. Hindistan, Endonezya, Malezya, Rusya, Suudi Arabistan ve Güney Afrika Cumhuriyeti soruşturma açılan diğer ülkeler. 39 soruşturmanın 27 tanesi kimyasallar ve kimyasal ürünlerle ilgili. Tekstil ve plastik sektörleri bunları takip ediyor. 30 Haziran 2007 itibariyle 2005'te başlatılan 24 soruşturmanın 13'ü, 2006'da başlatılan 11 soruşturmanın üçünde kesin karar verilmiş durumda. Aradan geçen süre dikkate alındığında bu rakamların oldukça yükselmiş olması gerek.

Ticaret Politikası Gözden Geçirme Organı'nın toplantı tutanakları genellikle toplantıdan iki hafta sonra internette yer alıyor.