8 Ağustos 2008 Cuma

"İthal iplikteki 1.03 dolarlık ek vergi 0.50 dolara inebilir"

Şevket Sürek
Referans, 18.06.2008


Hatırlayacaksınız kısa bir süre önce koruma tedbiri olarak ithal pamuk ipliğine 1.03 dolarlık ek vergi getirilmişti. İplik sanayicileri DTM'ye yaptıkları müracaatla ithal edilen dampingli ipliklerin sanayilerini durdurduğunu ileri sürerek koruma önlemi istemişler ve DTM İthalat Genel Müdürlüğü de araştırmasını tamamlayarak "İthalatta 1.03 /kg dolarlık önleyici tedbir paketini" bakanlar kuruluna teklif etmişti.
24 Mayıs günü Referans'ta bu konuda yaptığım bir yorumda "Bu karar iplik sektörü ile ihracatçı tekstilci, hazırgiyim ve konfeksiyoncuyu karşı karşıya getirecek ve sesler yükselecek" demiştim.
Dediğim gibi sesler yükseldi ve hem de hayli yüksek bir desibelde!
Özellikle ithalatla ihracat yapan kumaşçı, hazırgiyimci ve konfeksiyoncular ateş püskürdüler. İhracatta rekabet güçlerini kaybedeceklerini ileri sürdüler, "ihracatımız düşer" dediler, serbest ticaret ilkesine ters bir karar olduğunu iddia ettiler, "Biz ince numaraları ithal ediyoruz, Türkiye'de bu numarada iplikler yapılmıyor" savunmasını yaptılar. Hatta "İplikçiler rekabet edemiyorlarsa kapatsınlar, başka iş yapsınlar" şeklinde konuyu başka mecralara taşıyanlar dahi oldu ve iplik sanayicileri ile köprüler atıldı.
Yaklaşık 15 gün önce İTKİB'de bu konuda Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen'in de katıldığı bir toplantı yapıldı. Toplantıya Dış Ticaret Müsteşarı Tuncer Kayalar ve İthalat Genel Müdürlüğü uzmanlarının yanı sıra tekstil, hazırgiyim, konfeksiyon ihracatçıları ve iplik ithalatçıları katıldılar. Toplantıda İthalat Genel Müdürlüğü uzmanları detaylı bir sunum yaparak 1.03 doların gerekçelerini anlatmalarına rağmen toplantıda bulunanların hiçbiri memnun olmadı ve eleştirilerden onlar da nasiplerini aldılar. Bakanların dikkatine sunulan 1.03 dolarlık teklifi ise hiçbir bakan imzalamadı.
Geçen cuma günü Ankara'da DTM'de tüm tarafların katıldığı bir başka toplantı daha vardı. Bu toplantıda konu tekrar enine boyuna tartışıldı. Taraflar 15 gün önce söylediklerini bu toplantıda tekrarladılar. Yaklaşık 3 saat süren toplantıdan da bir sonuç çıkmadı ve 27 Haziran'da tekrar toplanmak üzere dağıldılar.
1.03 dolarlık ek vergi kararı henüz işlemiyor.
İşlemiyor ama "Her an işleyebilir" korkusu ithal iplik bağlantılarını şimdilik frenledi. Gümrüklerde bekleyen mallar alelacele çekildi. Yolda malları olanlar korku yaşarlarken anti-damping ve koruma tedbiri süreci de işliyor.
Bu arada AB cephesinden bir ses geldi.
AB'nin en büyük tekstil sivil toplum örgütü niteliğindeki Eurocoton 1.03 dolarlık ek vergiye "Siz başkasına 1.03 dolarlık ek vergi koyuyorsunuz ama sizlerin bize sattığı iplikler o fiyatın da altında" diyerek şikâyetini İTKİB'e duyurdu. Bu şikâyet de konuya bir başka cephe açtı. Sektörün eskileri bu şikâyeti yapan AB'nin Türk iplik ihracatçılarına 1992-97 döneminde yüzde 4,1 ile yüzde 21,4 oranlarında anti-damping vergisi uyguladığını ve ihracatlarının 134 bin tondan 30 bin tona gerilediğini hatırlayacaklardır.
Konunun tarafları çok. İplik sanayicisi ihracatçısı, iplik ithalatçısı, hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatçısı, ev tekstilcisi, Eurocoton ve DTM İthalat Genel Müdürlüğü uzmanları hepsi konunun içindeler. Bu arada bir konunun altını çizmeliyim. Tarafların ticari menfaatleri olduğu çok açık. Verilen kavga da bunun için. Ancak bu kavgada ticari menfaat koşturanların DTÖ kurallarına göre işlerini yapmaya çalışan DTM İthalat Genel Müdürlüğü uzmanlarını yıpratmaya ve üzerlerinde baskı oluşturmaya da hiç hakları yok.
Peki, 27 Haziran toplantısından beklenen nedir?
Gelişmeleri yakından takip eden bir kişi olarak tahminim, o toplantıda bir ara yol bulunacak ve çok büyük bir ihtimalle 0.40 veya 0.50 dolar/kg'lik yeni bir ek vergide karar kılınacak.
Bu karar kimseyi memnun etmeyecek ama en azından dava geçici olarak gündemden kalkacak.

Bakınız:

Hiç yorum yok: